Materiał wizualny
Chociaż zdjęcia lub skany wklejone do dokumentu MS Word wyglądają dobrze na ekranie komputera, ich jakość często okazuje się niewystarczająca do druku. Jednym z powodów może być to, że po wklejeniu do Worda pliki graficzne ulegają kompresji, co bezpowrotnie obniża ich jakość. Materiał ilustracyjny można zostawić w dokumencie Word wyłącznie w celach poglądowych – nie jest to zresztą konieczne, jeżeli umiejscowienie ilustracji wskazano czytelnym oznaczeniem, np. „<Fot. 7.>”.
- Dla optymalnego rezultatu proszę dostarczyć zdjęcia i skany w osobnych plikach (preferowane formaty: JPG lub TIFF) w maksymalnym dostępnym rozmiarze. Aby ilustracje zostały poprawnie wydrukowane na stronie w typowym książkowym formacie, pliki nie powinny być mniejsze niż 1600 × 1200 pikseli. Grafika przeznaczona na całą stronę lub okładkę powinna mieć odpowiednio większe wymiary.
- Wykresy i grafy przygotowane w Excelu najlepiej dostarczyć w formie oryginalnego arkusza – osobnego załącznika *.xlsx bądź obiektu osadzonego w dokumencie Word z możliwością edycji. Aby zachować możliwość edycji, należy umieścić wykres w dokumencie jako obiekt osadzony (embedded), a nie połączony (linked).
- Pozostałe grafiki takie jak logotypy, schematy, diagramy itp. najlepiej dostarczyć w formacie wektorowym (np. *.ai, *.cdr, *.svg, *.eps), ponieważ wtedy można je powiększać i pomniejszać bez utraty jakości, co zapewnia ich wyrazistość w dowolnym rozmiarze.
Dostępność treści cyfrowych
Od 28 czerwca 2025 r. przepisy o dostępności (tzw. Polski akt o dostępności) obejmują także część usług związanych z e-bookami. Dlatego ilustracje w publikacjach elektronicznych powinny mieć tekst alternatywny – opis, który zastępuje obraz osobom korzystającym z czytnika ekranowego albo innej technologii asystującej.
Warto przy tym pamiętać, że opis alternatywny nie jest tym samym co podpis do ilustracji. Sposób jego sformułowania zawsze zależy od informacji, które zostały już zawarte w tekście głównym oraz podpisie i nie należy ich powielać.
Tekst alternatywny ma zwięźle opisać, co przedstawia obraz, skupiając się na tym, co najistotniejsze dla zrozumienia jego samego lub wywodu, który ilustruje, bez wnikania w szczegóły. Zalecana długość to 100–150 znaków (ze spacjami), ponieważ długie opisy są uciążliwe w odbiorze: osoby korzystające z czytników ekranowych często muszą wysłuchać całego tekstu alternatywnego, zanim wrócą do czytania tekstu głównego. Część narzędzi może też skracać bardzo długie opisy. W związku z tym:
- unikamy nieistotnych szczegółów oraz powielania informacji już raz podanych w tekście głównym,
- nie powtarzamy podpisu, w szczególności nie podajemy takich danych jak autor, data, źródło, odniesienie bibliograficzne itp.,
- nie umieszczamy żadnych dodatkowych informacji ani interpretacji, których osoba widząca nie wywiodłaby z ilustracji,
- nie rozpoczynamy takimi frazami jak „Zdjęcie / Rys. 1 przedstawia…”,
- jeśli ilustracja jest już wyczerpująco opisana w tekście głównym lub podpisie, tekst alternatywny może się ograniczać do odpowiedniego odesłania: „Zobacz podpis” lub „Zobacz tekst główny”.
Przykłady tekstów alternatywnych
[Podpis] Jan Matejko, Bitwa pod Grunwaldem, 1878, olej na płótnie, 426 × 987 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie
[Tekst alternatywny] Scena bitwy; w centrum książę Witold w czerwieni na koniu triumfalnie unosi ręce; obok upada Wielki Mistrz otoczony walczącymi.
[Podpis] Ryc. 1. Rozkład geograficzny wzorców morfologicznych przypadków na podstawie danych korpusowych dla przymiotnika rodzaju męskiego
[Tekst alternatywny] Mapa Polski: Poznań, Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk i Lublin; kropki i wykresy kołowe pokazują dane korpusowe.